سرگیجه وضعیتی خوش خیم (BPPV) به دلیل ایجاد کریستالهای در مجاری نیمدایره ایجاد می شود. اغلب با پیری همراه است ، اما صدمات سر نیز می تواند باعث آن شود و بیماریهایی چون دیابت ، تیرویید وشیمی درمانی نیز در شکل گیری آن نقش دارد.

مانور Epley می تواند توسط پزشک یا در خانه توسط فردی که BPPV را تجربه می کند ، انجام شود تا علائم را تسکین دهد اما توصیه میشود که حتمن توسط متخصص این امر انجام گیرد .

این مقاله یک روش مرحله به مرحله برای مانور Epley ارائه می دهد و نحوه عملکرد درمان را بررسی می کند.

مانور Epley چیست؟
روش درمانی مانور Epley خارج کردن کریستال ها در مجاری نیمدایره خلفی است که ممکن است بر تعادل تأثیر بگذارد.
مانور Epley شامل تعدادی حرکات است که بطور معمول بر روی یک نفر توسط ادیولوژیست انجام می شود تا علائم BPPV را بهبود بخشد. تحقیقات نشان داده است که این یک درمان آسان ، ایمن و مؤثر برای بیماری در دراز مدت و کوتاه مدت است.

مانور درمانی یا مانور Epley گاهی اوقات مانور دفع ذرات یا مانور تغییر مکان کریستالهای کانال نامیده می شود.

استفاده از این نامها به این دلیل است که این مانور شامل یک سری حرکات فیزیکی است که به دفع بلورها در مجرای نیمدایره خلفی در گوش داخلی کمک می کند که ممکن است باعث احساس سرگیجه شود. خارج کردن این کریستالها به رفع سرگیجه و حالت تهوع کمک می کند.

راهنمای گام به گام
یک متخصص که مانور Epley را انجام می دهد ، فرد را به یک سری وضعیتها انتقال می دهد. این امر توسط ادیولوژیست انجام میگردد و مراحل در زیر شرح داده میشود .

روش انجام مانور Epley توسط شنوایی شناس
در این روش بیمارابتدا بصورت نشسته با پاهای دراز کشیده روی تخت قرار میگیرد و شنوایی شناس در پشت بیمار قرار میگیرد و سر بیمار را در دست گرفته و 45 درجه به سمتی که بیشترین سرگیجه را دارد میچرخاند البته ادیولوژیست برای تشخیص جهت درگیر قبل از مانور درمانی مانور تشخیصی به نام Dix Hallpic انجام میدهد و با نیستاگموس یا چرخش چشم جهت مبتلا را تشخیص میدهد .
در مرحله بعد بیمار را در وضعیتی که سر 45 درجه چرخیده توسط پزشک خوابانده میشود به گونه ای که سر 30 درجه از سطح تخت پایین تر قرار گیرد و بین 30 ثانیه تا 2 دقیقه در چنین وضعیتی قرار میگیرد و این زمان به شروع سرگیجه و پایان یافتن آن در چنین وضعیتی بستگی دارد .
مرحله بعد سر 90 درجه به سمت مقابل چرخانده میشود و این بار هم بین 30 ثانیه تا 2 دقیقه در این وضعیت بیمار میماند .
در مرحله دیگر از بیمار خواسته میشود که همکاری کرده و در جهتی که سر قرار دارد روی دست خود بصورت یکطرفه قرار گیرد به گونه ای که سر به سمت زمین بچرخدو در این وضعیت هم بین 30 ثانیه تا 2 دقیقه قرار میگیرد
در مرحله آخر همانطوریکه سر بیمار زاویه 45 درجه دارد به حالت نشسته برگشته و بلافاصله سر به وضعیت روبرو چرخانده میشود و سپس کمی به سمت پایین تغییر وضعیت داده میشود و بعد از 30 ثانیه تا 2 دقیقه که در این وضعیت میماند سر در وضعیت روبرو قرار میگیرد.

چه زمانی باید از مانور سرگیجه استفاده کرد
زمانیکه پزشک تشخیص داد که علت BPPV باشد ، پزشک از مانور Epley برای رفع سرگیجه و حالت تهوع استفاده می کند.

مانور Epley برای درمان سرگیجه ناشی از BPPV بسیار موثر است اما برای سرگیجه های غیر از BPPV نباید انجام شود اگر فردی مطمئن نیست که چه چیزی باعث سرگیجه آنها شده است ، باید با پزشک صحبت کند و درخواست انجام بررسیهای بیشتر از جمله ادیومتری ، EcochG ، VEMP ، VNG و VHIT نماید .

سایر دلایل سرگیجه عبارتند از:
میگرن
عفونت گوش
کم خونی
سکته مغزی و ..

BPPV چیست؟
سرگیجه ، حالت تهوع و مشکلات بینایی علایم معمول و رایج این بیماری است.
BPPV نوعی سرگیجه معمولی است که تاکنون 17 درصد موارد سرگیجه را شامل می شود.

در اثر مشکلی در گوش داخلی ایجاد می شود. بلورهای کوچک به نام اتولیت در مجاری نیمدایره تشکیل می شوند وآنها می توانند در کانالهای نیم دایره گوش حرکت کرده و اختلال در تعادل ایجاد کنند.

وقتی این بلورها با حرکت مایع داخل مجرا حرکت می کنند باعث اختلال در جابجایی مایعات در گوش می شوند. این امر باعث می شود که وقتی فرد سر خود را به موقعیت دیگری تغییر دهد ، این احساس چرخش معمولاً به عنوان سرگیجه اطلاق می شود.

علائم BPPV وقتی عارض میشود که شخص مبتلا ، سر خود را حرکت می دهد و به سرعت بروز می یابد. به عنوان مثال ، علائم هنگام چرخش در طول شب ممکن است ایجاد شود.

علائم ممکن است در هر جایی از چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه داشته باشد و شامل موارد زیر است:

سرگیجه
حالت تهوع
اختلالات بینایی

مانور Epley چگونه کار می کند
مانور Epley برای قرار دادن سر در زاویه ای از جایی که نیروی جاذبه می تواند به رفع علائم کمک کند ، طراحی شده است.

خم کردن سر و تغییر وضعیت سر می تواند کریستالها را از کانالهای نیم دایره گوش خارج کند. این بدان معنی است که این کریستالها جابجایی مایعات کانال نیمدایره را متوقف می کنند و منجر به احساس سرگیجه و حالت تهوع میشوند.

در این روش ، مانور Epley علائم BPPV را تسکین می دهد. با این حال ، ممکن است نیاز به تکرار بیش از یک بار باشد ، زیرا بعضی اوقات حرکات می توانند کریستال ها را پس از درمان اولیه از بین ببرند ولی در بعضی موارد نیاز به تکرار این مانور در زمان دیگری میباشد

مراقبتهای بعد از مانور درمانی
- سر به مدت 24 تا 48 ساعت بعد از مانور در وضعیت ثابت قرار گیرد و از محور گردن به سمت چپ و راست و بالا و پایین نچرخد
- در هنگام خواندن نماز مهر به سر نزدیک شود و سر به سمت پایین نباید قرار گیرد
- هنگام خواب حتمن زیر سر باید با زاویه افق 45 درجه ارتفاع داشته باشد و طاقباز بخوابند
- حرکات بدن باید کند باشد و تغییر وضعیت تا 72 ساعت باید به کندی صورت گیرد